Met financiële situatie bedoelen we: het vermogen om te voldoen aan financiële behoeften voor zichzelf, en eventueel anderen. Niet iedereen kan dit, en dit kan een aanzienlijke impact hebben op de werksituatie, waardoor stress en zorgen toenemen en de focus op werk verstoord wordt. Hoe kan je je als bedrijf organiseren om werknemers in een moeilijke financiële situatie te ondersteunen?
Wat is een financiële situatie?
Met financiële situatie bedoelen we: het vermogen om je eigen financiële behoeften te vervullen, en eventueel ook die van anderen (bijvoorbeeld je gezin). Wie dit kan, is 'financieel zelfredzaam'. Ben je niet in staat om financieel voor jezelf te zorgen, dan kan dat leiden tot armoede en schuldenlast. Armoede is het beschikken over onvoldoende middelen, waardoor je wordt uitgesloten van een minimale levensstandaard. Dit is niet hetzelfde als het hebben van schulden, al kan dat wel een oorzaak zijn van armoede. Schulden hebben, betekent dat je niet voldoende geld hebt om aan je periodieke betalingsverplichtingen te voldoen. We spreken van een financieel precaire situatie wanneer het totale netto-inkomen van een huishouden onder de armoedegrens ligt.

Drempels
De voornaamste drempels waarop personen met een financieel precaire situatie vaak botsen zijn:
- Impliciete discriminatie
- Geruchten en spot door collega's, directe leidinggevenden en/of hoger kader
- Soms ook expliciete discriminatie: buitenspel worden gezet bij promotie, niet weerhouden worden bij selectieprocedures (bijvoorbeeld in een functie met direct klantencontact), een lagere verloning of zelfs aansturen tot ontslag.
Daarnaast komen mensen die in armoede leven ook de volgende drempels tegen.
Gebrek aan werkzekerheid en stabiliteit
Mensen die in armoede leven, kunnen vaak niet kiezen voor een reguliere kantoorbaan van 9 tot 5 op weekdagen. Ze werken vaker in ploegendiensten, met avond- of weekendwerk. Dit gaat vaak gepaard met instabiliteit, tijdelijke contracten, laag loon, beperkte inspraak en een gebrek aan vertegenwoordiging door vakbonden.
Persoonlijke problemen
Wie in armoede leeft, heeft daardoor vaak ook persoonlijke problemen. Dat kan leiden tot een slecht gevoel op het werk, bijvoorbeeld door een laag zelfbeeld of schuldgevoelens ten opzichte van de werkgever.
Gebrek aan betrokkenheid
Als mensen in armoede niet actief betrokken worden bij hun begeleiding naar werk, heeft dit een negatieve invloed op hun werkgelegenheid. Werk moet ook perspectief bieden op verbetering van de levenssituatie.
Moeilijke gezinssituatie (link nodig)
Veel mensen in armoede zijn alleenstaanden met kinderen. Hun ondersteunend netwerk is vaak klein, waardoor ze bijvoorbeeld weinig hulp krijgen met kinderopvang. Dat zorgt ervoor dat ze minder flexibel kunnen zijn als het over verlofregelingen gaat. Een relatie of de rolverdeling binnen het huishouden kan zo ook onder druk komen te staan.
Gezondheidsproblemen
Mensen die in armoede leven hebben over het algemeen een kortere levensverwachting en een minder lange periode van gezondheid tijdens hun leven. Hierdoor zijn ze vaker afwezig door ziekte, wat een impact heeft op hun werk.
Vervoer
Mensen in armoede zijn vaker aangewezen op het openbaar vervoer. Daardoor is het moeilijker om (tijdig) op het werk te geraken, zeker voor wie geen reguliere 9-to-5 job heeft.
Onvervulde basisbehoeftes
Wanneer je basisbehoeften niet vervuld zijn, is het dan wel redelijk om te verwachten dat je werk zoekt? Het is moeilijk om werk te vinden zonder huisvesting, en moeilijk om huisvesting te vinden zonder werk. Mensen die in armoede leven zijn vaker afwezig omwille van afspraken met ondersteunende diensten.
Is het redelijk om van iemand te verwachten dat ze werk zoeken wanneer hun basisbehoeften niet zijn vervuld? Het is lastig om werk te vinden zonder huisvesting, en evenzo moeilijk om huisvesting te vinden zonder werk. Mensen die in armoede leven zijn vaker afwezig van het werk vanwege afspraken die gemaakt moeten worden met diensten.
Andere drempels
Tips
Bij aanwerving
- Vermijd in je vacatures eisen zoals : ‘beschikken over een eigen wagen’.
- Wees duidelijk en consequent bij aanwerving van nieuwe medewerkers omtrent jullie inclusieve mindset. Communiceer de waarden waarvoor jullie staan en bekrachtig deze ook op de werkvloer.
- Biedt (een groei naar) een vast contract aan.
Extralegale voordelen
- Werk verborgen kosten zo veel mogelijk weg: werkkledij, lunch, traktaties, eigen bijdrage bij feesten.
- Voorzie de mogelijkheid voor werknemers om een beroepsopleiding te volgen of zelfs een diploma te behalen.
- Investeer in de gezondheid: zorg voor betaalbare en kwalitatieve ondersteuning voor werknemers hun gezin.
- Investeer in een collegiale werksfeer en de bevordering van open communicatie tussen alle medewerkers (door bijvoorbeeld teambuilding, afterwork,...).
Volgende
AAN DE SLAG
Start nu met inclusief ondernemen. Wij staan je bij met onze gedeelde expertise.