Inclusieve communicatie is essentieel voor het opbouwen van eerlijke, respectvolle en betrokken organisaties. Het biedt praktische voordelen zoals verbeterde samenwerking en naleving van wet- en regelgeving, terwijl het ook bijdraagt aan een rechtvaardigere en meer inclusieve samenleving.

Afbeelding
2 mensen zijn aan het vergaderen in een zaal samen met een 3e persoon op het videoscherm. Inclusieve communicatie waarbij iedereen zich betrokken voelt.

Wat is inclusieve communicatie?

Inclusieve communicatie is een benadering waarbij bewust wordt gestreefd naar het betrekken en respecteren van alle individuen, ongeacht hun achtergrond, cultuur, taal, geslacht, leeftijd, religie, seksuele geaardheid, fysieke of mentale capaciteiten, en andere diversiteitsaspecten. Het doel is om ervoor te zorgen dat iedereen zich gehoord, begrepen en gerespecteerd voelt

Hoe kan ik inclusief communiceren?

Inclusieve communicatie kan worden bereikt door verschillende technieken en strategieën toe te passen, zoals:

Gebruik van genderneutrale taal

Gebruik neutrale woorden die alle genders omvatten. Dat maakt je taal toegankelijker voor iedereen. 

Voorbeelden: 

  • "ouder" in plaats van "vader" of "moeder"  
  • "beste reizigers" in plaats van "dames en heren" 
  • "poetsploeg" in plaats van "poetsvrouwen"
  • "die" in plaats van "hij/zij"

Toegankelijkheid

Zorg dat communicatie toegankelijk is voor mensen met verschillende capaciteiten, bijvoorbeeld door:

  • Ondertiteling en audiodescriptie bij video's.
  • Braille-opties voor blinden.
  • Eenvoudige taal met afbeeldingen en pictogrammen voor mensen met een cognitieve beperking.

Culturele sensitiviteit 

Toon respect en begrip voor verschillende culturele achtergronden en gebruiken. Dit kan inhouden dat men zich bewust is van culturele feestdagen, tradities en gevoeligheden.

Visuele representatie

Gebruik van afbeeldingen en video's die diversiteit tonen, zodat mensen zich gerepresenteerd en erkend voelen.

Inclusief ontwerp

Ontwerp communicatie-uitingen met inclusie in gedachten, zoals:

  • Websites die compatibel zijn met schermlezers voor slechtzienden.
  • Toegankelijke kleurenschema's met contrast.
  • Mogelijkheid om lettergrootte aan te passen.
  • Alternatieve teksten (alt-tekst) bij visuele elementen zoals afbeeldingen en grafieken.

Feedback en betrokkenheid

Zoek actief en luister naar feedback van diverse groepen om communicatie te verbeteren en inclusiever te maken.

Door deze benadering te volgen, wordt communicatie effectiever en worden misverstanden en uitsluiting verminderd. Het bevordert een gevoel van samenhorigheid en respect binnen een diverse organisatie.

Groot quote icoon
“Inclusie is niet zo’n eenvoudig proces. Maar niets dat de moeite waard is, is dat ooit.”
– Hanan Challouki, Inclusive communication expert

Voordelen van inclusieve communicatie

Het effect van inclusieve communicatie kan diepgaand en breed zijn, met voordelen die zich uitstrekken over verschillende aspecten van het persoonlijke, professionele en maatschappelijke leven. Hier zijn enkele van de belangrijkste effecten: 

  • Verbeterde sociale cohesie

Inclusieve communicatie bevordert een gevoel van gemeenschap en samenhorigheid. Mensen voelen zich meer verbonden en gewaardeerd, wat leidt tot sterkere, meer harmonieuze relaties.

  • Verhoogde betrokkenheid en participatie: 

Wanneer mensen zich begrepen en gerespecteerd voelen, zijn ze eerder geneigd om actief deel te nemen aan gesprekken, activiteiten en besluitvormingsprocessen. Dit kan zowel in de werkomgeving als in gemeenschappen leiden tot hogere niveaus van betrokkenheid.

  • Verhoogde productiviteit en innovatie

Diversiteit in perspectieven en ideeën kan innovatie stimuleren. Inclusieve communicatie zorgt ervoor dat deze diverse perspectieven worden gedeeld en gewaardeerd, wat kan leiden tot creatieve oplossingen en verbeterde productiviteit.

  • Diverser klantenbestand en grotere klantloyaliteit

In de zakelijke context kan inclusieve communicatie helpen om een breder en diverser klantenbestand te bereiken. Klanten die zich erkend en gewaardeerd voelen, zijn eerder geneigd om loyaal te blijven en positieve aanbevelingen te doen.

  • Verbeterde organisatiecultuur

Een cultuur van inclusie en respect binnen een organisatie kan leiden tot een positievere werkomgeving. Dit kan de tevredenheid en het welzijn van werknemers verbeteren, wat op zijn beurt kan bijdragen aan lagere personeelsverloop en hogere retentie.

  • Naleving van wet- en regelgeving

Door inclusieve communicatie te implementeren, kunnen organisaties voldoen aan wettelijke vereisten met betrekking tot toegankelijkheid en non-discriminatie, waardoor ze juridische complicaties en boetes kunnen vermijden.

  • Versterking van imago

Organisaties die inclusief communiceren, worden vaak gezien als ethischer en maatschappelijk verantwoordelijker. Dit kan hun reputatie versterken en hen aantrekkelijker maken voor zowel klanten als potentiële werknemers.

  • Vermindering van misverstanden en conflicten

Duidelijke en inclusieve communicatie kan helpen om misverstanden en conflicten te verminderen. Dit leidt tot een vlottere en effectievere interactie tussen mensen van verschillende achtergronden.

  • Grotere toegankelijkheid

Door communicatie toegankelijk te maken voor mensen met verschillende capaciteiten, wordt informatie beschikbaar voor een breder publiek. Dit zorgt ervoor dat niemand wordt buitengesloten op basis van hun fysieke of mentale capaciteiten.

  • Versterking van sociale rechtvaardigheid

Inclusieve communicatie draagt bij aan de bredere doelen van sociale rechtvaardigheid en gelijkheid door actief te streven naar het betrekken en respecteren van gemarginaliseerde groepen.

Kortom, de effecten van inclusieve communicatie zijn veelzijdig en dragen bij aan het welzijn en de effectiviteit van individuen, organisaties en samenlevingen als geheel.

Tips voor inclusieve communicatie

Dit is een matrix waar tips staan voor inclusieve communicatie. Enkele tips: Geef voldoende tijd om informatie voor te bereiden en te verwerken. Zorg voor een duidelijke structuur in je communicatie (paragrafen, klemtonen, bullet points). Voorzie alternatieve manieren van communiceren (schrijven, tekenen, pictogrammen). Mak een checklist. Omschrijf waarom informatie van belang is. Kies het communicatiekanaal dat het best werkt voor de persoon. Voorzie een prikkelarme plaats voor gesprek. Overloop samen stappen van een proces. Gebruik de terugvraagmethode. En een heleboel andere tips. Afhankelijk van welke boodschap en context.

Aan de slag

Start nu met inclusief ondernemen. 
Wij staan je bij met onze gedeelde expertise.

Konekt Vzw
Konekt Vzw